Düşünün, tatildesiniz. Akşamüstü otel odasında uzanmış yemek saatine kadar dinleniyorsunuz.
Fakat birden burnunuza yanık kokusu geliyor. Odada bir şey yok. Koridora çıktığınızda perdelerin tutuştuğunu görüyorsunuz. Ne yapmanız lazım? Tabii ki de en yakın yangın alarm butonuna basmak.
Yangın alarm butonları, yangın algılama sisteminin en önemli cihazlarından biridir. Mahaldeki kişilerin yangın oluşumunu yangın algılama sistemine manuel olarak bildirmesini sağlar.
Yangın alarm butonlarının özellikleri ve performans kriterleri EN 54-11 Standardında belirtilmiştir. Binalarda kullanılacak yangın alarm butonlarının uluslararası akredite kuruluşlar tarafından verilen EN 54-11 CPR sertifikasının bulunması gerekmektedir.
Yangın alarm butonları projelendirilirken EN 54-14 standartları referans alınmalıdır. EN 54-14 standardının 6.5.4 sayılı maddesinde “Alarm butonları kaçış yolları üzerine, kaçış merdivenlerinin açılan bütün kapılarına (iç ve dış) ve açık havaya açılan bütün çıkışlara konulmalıdır. Özel tehlike arz eden yerlerin yakınına da konulabilir. Alarm butonlarının yer seçiminde özürlü insanların hareket etmesi beklenen yerlere özel dikkat sarf edilmesi gerekebilir. Alarm butonları açıkça görülebilmeli, tanınabilmeli ve kolayca erişilebilir olmalıdır. ” şeklinde ifade edilmektedir.
Peki butonlar kaç metre aralıklarla kullanılmalıdır? Bu sorunun cevabı da Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmeliğin 75. maddesinde belirtilmektedir: “MADDE 75- (2) El ile yangın uyarısı, yangın uyarı butonları ile yapılır. Yangın uyarı butonları yangın kaçış yollarında tesis edilir. Yangın uyarı butonlarının, bir kattaki herhangi bir noktadan o kattaki herhangi bir yangın uyarı butonuna yatay erişim uzaklığının 60 m’yi geçmeyecek şekilde yerleştirilmesi gerekir. Engelli veya yaşlıların bulunduğu yerlerde bu mesafe azaltılabilir. Tüm yangın uyarı butonlarının görülebilir ve kolayca erişilebilir olması gerekir. Bu maddeye göre yangın alarm butonları arasındaki mesafe maksimum 60 metre olmalıdır.
Yangın alarm butonları duvara monte edilmelidir. Duvarda hangi yükseklikte monte edilmesi gerektiği yine EN 54-14 standardının 6.5.4 sayılı maddesinde belirtilmektedir: “Genel olarak, alarm butonları zeminden 0,9 m ila 1,4 m yükseklikte (1,2 m tercih edilir) sabitlenmeli ve EN 54-11’e uygun olmalıdır”
Sonuç olarak yangın alarm butonları yangın algılama sistemlerinin önemli cihazlarından biridir. Mahaldeki bir kişi yangın oluşumunu fark ettiğinde butonlar aracılığıyla yangın alarm santraline bilgi verebilmektedir. Bu sebeple butonların yerleşimi ve montaj yüksekliği çok önemlidir. Projelendirme yaparken EN 54-14 standardındaki maddeler dikkate alınmalıdır.
Ayrıntılı bilgi için:
KAYNAKLAR:
1. Mavili Elektronik A.Ş. proje ve teknik uygulama birimi notları
2. Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik
3. TS CEN/TS 54-14 (Yangın tespit ve yangın alarm sistemleri – Bölüm 14: Planlama, tasarım, tesisat, işletmeye alma, kullanım ve bakım ile ilgili standart