Daha önce yangın algılama sistemlerinde iki sistem tipinin mevcut olduğunu ve bu sistemlerin farklılıklarını ele aldığım bir makale oluşturmuştum. (Bakınız: Adresli ve Konvansiyonel Sistem Karşılaştırması – Hangisini Seçmeli) Bu yazıda bu sistem tiplerini üzerinden yeniden geçecek, sizler için hangi sistem tipinin uygun olduğuna karar verebilmeniz için sizlere yeniden bir inceleme sunacağım.

İnşası gerçekleşen bütün yapıların önemli bir parçası olan yangın algılama sistemleri; “adresli” ve “konvansiyonel” olarak iki sistem tipinden oluşmaktadır.

Teknolojik açıdan birbirinden epeyce farklılık gösteren bu sistem tiplerinde en önemli ayrım, cihazların bağlandığı hatlar üzerinedir. Konvansiyonel sistemlerde dedektör ve buton gibi giriş cihazları tek yönlü bir bölge hatlarına bağlanırken adresli sistemlerde cihazlar hattın yeniden santral ile buluştuğu bir çevrim hattına bağlanmaktadır.

Şema: Örnek Bölge Hattı

Çalışma prensibi olarak incelendiğinde; Konvansiyonel tip cihazlardan oluşan bir bölge hattında hattın sonuna bir hat sonu direnci takılmaktadır. Olası bir yangın durumunda algılama yapan veya tetiklenen cihazın alarm direncinin devreye girmesi sonucu bölge hattının eşdeğer direnci azaldığından, bölge hattından yangın sinyali alınmaktadır. Adresli sistemde ise; çevrim hattına bağlı cihazların her biri konumunu ve durumunu ifade eden bir adrese sahiptir. Belirli periyotlarda sorgulanan bu cihazlardan herhangi birinde oluşan hata veya yangın durumu bilgisine noktasal olarak anında ulaşılmaktadır. Ayrıca yangın varken cihazlar çevrim sorgusunda sıranın kendisine gelmesini beklemeden kesme (interrupt) sinyali ile yangını santrale bildirebilmektedir.

Kısaca; adresli sistemler noktasal olarak yangın yerinin tespit edilmesine olanak tanırken, konvansiyonel sistemler yangın kaynağını bölgesel olarak bildirir. Bu önemli ayrım sebebiyle can ve mal güvenliğini sağlamak için saniyelerin dahi büyük önem arzettiği yangın tehlikesi karşısında komplike, çok katlı, büyük alanlarda, en ufak kıvılcımın felekatle sonlanacağı endüstriyel tesis, kimya labaratuarları, server odaları gibi titiz çalışma gerektiren mahallerde adresli sistem tercih edilmektedir. Daha küçük, kolaylıkla kontrol edilebilir mahallerde konvansiyonel sistemler ile yangından korunma gerçekleştirilebilmektedir.

Adresli Sistemlerin artılarına göz atacak olursak;

– Mahalde kullanılan diğer sistemlere mekanik olarak entegrasyon söz konusudur. Bu sayede önceden programlanmış yangın senaryoları kapsamında asansörler, duman damperleri vb. pek çok sistemin durumu izlenmekte, planlanan aksiyonu yerine getirmesi için komuta edilebilmektedir.

– Mahalin büyüklüğü ve farklı kullanım ihtiyaçlarını karşılaması sebebiyle çok çeşitli yangın senaryolarının üretilebilmesine fırsat tanımaktadır. Bu senaryolar doğrultusunda çıkış cihazlarına gecikmeler atanabilmektedir.

– Her bir cihazın durumu tek noktadan izlenip kontrol edilebilmektedir. Tek merkezden ontrol kolaylığının bulunması büyük ve komplike yapılar için hayati önem taşımaktadır.

– Eğer yazılımda IP kamera entegrasyonu söz konusuysa mahalin durumu yetkili kişi tarafından varsa gerçek zamanlı gözlemlenebilmektedir.

Sonuç olarak; adresli ve konvansiyonel sistemler, mahalin büyüklüğü, kontrol edilebilirliği başta olmak üzere çeşitli özellikleri göz önünde bulundurularak, ihtiyaca yönelik tercih edilmelidir.

Günümüzde her alanda hissedilir olan akıllı teknoloji gelişmeleri, inşaat ve yapı sektörü için de oldukça önemli bir konudur. Geniş yaşam alanları, çok katlı büyük merkezler gibi, güvenliğin sağlanması için daha yetenekli sistemlere ihtiyaç duyulan mahallerde adresli sistemler ön plana çıkmaktadır.

– Adresli Yangın Algılama Sistemleri

– Konvansiyonel Yangın Algılama Sistemleri